kızarıklık ve döküntülerle seyreden ateşli bir hastalıktır. Hastalık streptokok bakterisinin salgıladığı zehirlerle birlikte tetiklenir. Daha çok çocukları etkileyen kızıl hastalığı, geçiren kişilerde bağışıklık sağlayan bir enfeksiyondur. Çoğunlukla üst solunum yolundan bulaşır. Ancak bazı hallerde ciltteki yaralardan da bulaşabilir. Nadiren temiz olmayan besinlerden de bulaştığı görülür. Kızıl hastalığı toplumda çocuk hastalığı olarak bilinse de, her yaş grubunu etkisi altına alabilir. Çevrede kızıl hastalığı olursa, özellikle çocukların bundan korunması gerekir.
Kızıl hastalığı belirtileri
Hastalarda ilk olarak ortaya çıkan belirtiler arasında ani başlayan ateş yükselmesi, baş ağrısı, kusma ve titreme yer alır. Ateş hastalarda ikinci günde en yüksek seviyeye yükselir. Eğer kızıl hastalığı tedavi edilmezse, ateş 5-7 gün daha devam eder. İlk başlangıçta dilin üzerinde beyaz iltihaplar göze çarpar, dilin ucu ve kenarlarında kızarıklık olur. Dil papillalarındaki kızarıklık artar ve ödem oluşur. Dil aynı çilek gibi kızarık bir hale gelir. Bademciklerde kızarır, yanaklarla alın parlak kırmızı renkte olur, ağız çevresi de soluklaşır.
Hastalarda bu öncü belirtileri takiben 12-48 saat içinde döküntü ve kızarıklık etkisi görülür. İlk olarak kasıkta, koltuk altında ve ensede bu etkiler görülür. Bunlar 24 saatte yüz hariç her yere yayılmaya başlar. Ciltteki soyulma da yüzde başlayarak, gövde, kol ve bacakları etkilemeye başlar. Bu soyulmalar kızıl hastalığının 3. haftasında çok belirgin hale gelir.
Kızıl hastalığı neden olur?
Kızıl hastalığının nedeni streptokok bakterinin bulaşmasıyla olabilir. Doğada bu bakteriye çok rastlanır. Taşıyıcı olan bir şeyle temas etmek kızıl hastalığının bulaşmasına neden olabilir.
Bir kişide streptokok bakterisinin neden olduğu bir hastalık varsa, kendisi de bakteriyi bulaştırır. Bu hapşırmayla, kullandığı tabak, bardak, havlu, çatal gibi eşyaların kullanımıyla olabilir.
Streptokok bakterisi bazı cilt hastalıklarına ve boğaz ağrısına da neden olabilir. Bu kişilerde kızıl hastalığını bulaştırabilir. Kızıl hastalığını bulaştırmak için taşıyıcının sadece bakteriyi taşıması yeterlidir. Kızıl hastalığı olması gerekmez. Bazen hasta olmayan kişilerde, streptokok bakterisi taşıdığı için bulaştırıcı olabilir. Bazen de kirli yiyeceklerde bu bakterinin bulaşmasına neden olabilir. Kirlenmiş yüzeylerde bakteriyi bulaştırabilir.
Kızıl hastalığı tedavisi
Bu hastalığın tedavisinde hastalara ilk 10 antibiyotikli ilaç tedavisi uygulanır. Bu ilaçlar amoksisilin ya da penisilin içerir. Hasta çocuklar içinde sıvı antibiyotik kullanılır. Hastanın penisiline alerjisi olursa,tedavide eritromisin tercih edilebilir. Bu tedaviyle hastalarda ilk 24 saat içinde ateşin düştüğü gözlemlenir. Hastalığın öteki belirtileri de birkaç günde etkisini yitirir. Fakat antibiyotik kullanımı 10 gün süreyle devam etmelidir. Bakterilerin hepsi vücuttan yok edilmelidir.
Kızıl hastalığı tedavisinde hastaların bakımına da özen gösterilmelidir. Özellikle bol su içmeleri sağlanmalıdır. Zaten ateşin etkisinde olan hastanın suya ihtiyacı artar. Aktivitelerine devam etmesi için normalden biraz fazla su içmesi gerekir. Beslenmede ise yumuşak gıdalar alması tavsiye edilir. Ilık çorba içebilirler, muz gibi besleyici yumuşak yiyecekler tüketebilirler. Hastaların ateşini düşürmek içinde parasetamol türü ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Eğer lezyonlardan dolayı kaşıntı sorunu olursa, kalamin losyon, antihistamin tabletler reçete edilebilir.
